.jpeg)
.jpeg)
.png)
Aşılar, çocukları ciddi ve bulaşıcı hastalıklara karşı korumak amacıyla uygulanan en etkili koruyucu sağlık önlemlerindendir. Bebeklikten itibaren uygulanan aşılar, belirli haftalara ve aylara göre planlanır. Bu plan, Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan “Ulusal Aşı Takvimi” doğrultusunda gerçekleştirilir. Aşıların belirli bir sırayla ve zamanında yapılması, hem çocuğun bireysel bağışıklık kazanmasını hem de toplum genelinde salgınların önlenmesini sağlar.
Bu yazıda, aşı takviminin hangi haftalarda uygulandığını, her bir dönemde hangi aşıların yapıldığını ve neden önemli olduklarını detaylı şekilde açıklıyoruz.
🍼 Doğumda Yapılan Aşılar
Bebek doğar doğmaz ilk bağışıklık adımı atılır. Doğumdan sonraki ilk 24 saat içinde yapılması gereken aşılar, bağışıklık sisteminin ilk savunma hattını oluşturur.
Uygulanan aşılar:
- Hepatit B Aşısı (1. doz): Karaciğeri etkileyen ciddi bir virüse karşı koruma sağlar.
- BCG (Verem) Aşısı: İlk haftalarda uygulanmasa da, genellikle ilk 2. ayda yapılır. Verem mikrobuna karşı koruma geliştirir.
🗓️ 1. Ayın Sonunda (4. Hafta)
Doğumda yapılan Hepatit B aşısının ardından yaklaşık bir ay sonra ikinci doz uygulanır. Bu, koruyuculuğun artırılması için gereklidir.
Uygulanan aşı:
- Hepatit B Aşısı (2. doz)
👶 2. Ay (8. Hafta)
Bu dönem, çok sayıda aşının bir arada uygulandığı kritik bir aşamadır. Çünkü bebek artık dış dünya ile daha fazla temas etmeye başlar.
Yapılan aşılar:
- DaBT-İPA-Hib (1. doz): Difteri, boğmaca, tetanoz, çocuk felci ve menenjit gibi hastalıklara karşı karma aşıdır.
- Pnömokok (1. doz): Zatürre ve menenjite neden olabilen bakterilere karşı koruma sağlar.
- Rotavirüs (1. doz): İshal ve kusma ile seyreden ağır bağırsak enfeksiyonlarına karşı ağız yoluyla uygulanan bir aşıdır.
- BCG Aşısı: Verem mikrobuna karşı tek doz olarak yapılır.
👶 4. Ay (16. Hafta)
İkinci dozlar bu ayda uygulanır. Bağışıklık sistemini güçlendirmek ve uzun vadeli koruma sağlamak için tekrar aşılamalar yapılır.
Yapılan aşılar:
- DaBT-İPA-Hib (2. doz)
- Pnömokok (2. doz)
- Rotavirüs (2. doz) (Eğer ilk doz 6. haftadan sonra yapılmışsa 3 dozluk şema uygulanır)
👶 6. Ay (24. Hafta)
Üçüncü dozların uygulandığı bu ayda, bazı aşılar bağışıklık hafızasının gelişmesine katkı sağlar. Aynı zamanda Hepatit B aşı serisi bu ayda tamamlanır.
Uygulanan aşılar:
- DaBT-İPA-Hib (3. doz)
- Hepatit B Aşısı (3. doz)
- Rotavirüs (3. doz, gerekliyse)
👶 12. Ay (1 Yaş)
Bir yaşına gelen bebek artık bazı yeni aşılara hazırdır. Bu dönemde, hastalıkların önlenmesinde oldukça kritik olan birkaç farklı aşı uygulanır.
Yapılan aşılar:
- Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak (KKK) Aşısı (1. doz)
- Hepatit A Aşısı (1. doz)
- Pnömokok (Pekiştirme dozu)
👧 18. Ay
Bu ayda, daha önce yapılmış olan bazı aşıların hatırlatma dozları yapılır. Böylece uzun süreli bağışıklık elde edilir.
Uygulanan aşılar:
- DaBT-İPA-Hib (Pekiştirme dozu)
- Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak (2. doz)
- Hepatit A Aşısı (2. doz)
🧒 4–6 Yaş Arası
Okul öncesi dönemde, bağışıklığın yeniden pekiştirilmesi için bazı hatırlatma dozları yapılır. Bu dozlar, okul çağındaki çocukların bulaşıcı hastalıklara karşı korunmasında etkilidir.
Yapılan aşılar:
- DaBT-İPA (Hatırlatma dozu)
- OPA (Oral Polio - ağızdan çocuk felci aşısı)
🧑⚕️ Ergenlik ve Sonrası İçin Önerilen Aşılar
Zorunlu aşı takvimi bebeklik ve çocukluk yıllarını kapsasa da, bazı aşılar ergenlik döneminde de önerilmektedir.
Bu dönemde önerilen bazı aşılar şunlardır:
- HPV Aşısı: Rahim ağzı kanseri ve genital siğillere karşı koruyucu bir aşıdır.
- Tetanos aşısı: 10 yılda bir tekrarlanması önerilir.
- Grip aşısı: Her yıl sonbahar aylarında tekrarlanması önerilir.
- COVID-19 aşıları: Bilimsel güncellemeler doğrultusunda uygulanır.
📌 Aşı Takvimine Uygun Davranmak Neden Önemlidir?
Aşıların zamanında ve eksiksiz uygulanması, sadece bireysel koruma değil, toplum bağışıklığı açısından da büyük önem taşır. Aşılar geciktirildiğinde, çocuk hastalıklara karşı savunmasız kalabilir. Ayrıca bazı aşıların belirli zaman aralıkları ile yapılması, etkinlik düzeyini artırır.
🎯 Editör Yorumu
Aşı takvimi, çocuğun sağlıklı büyümesinin temel taşlarından biridir. Zamanında yapılan her aşı, bir hastalığa karşı kapanan bir kapıdır. Unutulmamalıdır ki, aşılar çocuklara verilen en büyük sağlık hediyesidir. Her ebeveynin, bu takvimi düzenli olarak takip etmesi ve sağlık personeli ile iletişimde kalması gerekir. Sağlıklı birey, bilinçli aileyle mümkündür.
Yorum Yap
Yorum yapabilmek için lütfen giriş yapın
Giriş Yap