Site Logosu

Paylaşım Tarihi: 07/03/2025

Kategori: 4857 Sayılı iş Kanunu

Kullanıcı Profili
Sürekli işçi Bilgi
Puan: 9513
Belirli ve Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Ayırımının Sınırları

İş Kanunu, işçi ile işveren arasındaki ilişkilerin düzenlenmesinde önemli bir yer tutan belirli ve belirsiz süreli iş sözleşmelerine dair pek çok hüküm getirmiştir. Madde 12’de yer alan düzenlemeler, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçilerin haklarını korumaya yönelik önemli hükümler içerir. Bu madde, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçilerin, yalnızca sözleşmenin süresine dayanarak, belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçilere göre farklı işlem görmesini engeller. Ayrıca, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçiye uygulanan kıdem, ücret ve diğer menfaatler konusunda eşitlik ilkesine vurgu yapılmaktadır.

Belirli Süreli İş Sözleşmesi ile Çalışan İşçilerin Hakları

Madde 12, belirli süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçilerin, yalnızca sözleşmelerinin süreli olmasından dolayı belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçilerden daha düşük haklara sahip olamayacağını belirtir. Bu düzenleme, eşitlik ilkesini benimsemekte olup, işçinin çalıştığı süreye ve sözleşmesinin türüne bakılmaksızın aynı işyerinde emsal işçiyle aynı hakların verilmesi gerektiğini ifade eder. Bu, işçilerin eşit işe eşit ücret ve eşit çalışma koşullarına sahip olmasını sağlar.

Örneğin, bir işyerinde belirli süreli sözleşmeyle çalışan bir işçi, aynı işi yapan belirsiz süreli sözleşmeyle çalışan bir işçiye kıyasla daha düşük ücret alıyorsa veya aynı çalışma şartlarından yararlanamıyorsa, bu durum yasal olarak haksız bir ayırım olarak değerlendirilebilir. Belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçinin, emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulabilmesi için, haklı bir gerekçe olması gerekmektedir.

Eşit Ücret ve Menfaatler

Belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan bir işçi, çalıştığı süre boyunca belirli bir zaman ölçütüne göre ödenecek ücret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatlerden yararlanabilir. Ancak, burada dikkat edilmesi gereken nokta, belirli süreli işçiye, çalıştığı süreye orantılı olarak ücret ve diğer menfaatlerin verilmesidir. İşçinin çalıştığı süre ne kadar kısa olursa, ona ödenecek menfaatlerin de buna orantılı olması gerekmektedir. Ancak burada önemli olan, bu orantılılık ilkesinin, işçinin çalışma süresiyle orantılı olmaktadır.

Örneğin, belirli süreli bir iş sözleşmesiyle çalıştırılan bir işçiye, yıllık izin hakkı verilmesi durumunda, bu izin süresi çalışma süresiyle orantılı olarak belirlenmelidir. Aynı şekilde, belirli süreli işçiler için uygulanan ücret, emsal işçilerin aldığı ücretle kıyaslandığında, herhangi bir ayırım yapılmamalıdır. Ancak, çalışma süresinin kısa olması durumunda belirli süreli işçiye ödenecek menfaatler, çalıştığı süre ile orantılı bir şekilde belirlenebilir.

Kıdem ve Eşitlik İlkesi

Kıdem, işyerindeki deneyim ve çalışma süresiyle orantılı olarak artan bir haktır ve işçinin işyerinde ne kadar süre çalıştığına göre belirlenir. Ancak, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçinin kıdemi, sözleşmesinin süresine dayanarak farklılaştırılamaz. Eğer işyerinde belirli süreli sözleşme ile çalışan bir işçi varsa, bu işçinin kıdemi, aynı işyerinde aynı veya benzer işi yapan belirsiz süreli işçi ile aynı şekilde değerlendirilmelidir. Belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçiye, belirsiz süreli işçiden daha düşük bir kıdem hakkı tanınamaz.

Eğer işyerinde belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçi, bir başka işyerinde belirsiz süreli sözleşme ile aynı işi yapan işçiye kıyasla daha düşük haklarla karşılaşıyorsa, bu durum yasal bir ayırım olarak değerlendirilebilir. Bu tür farklılıklar, işçinin çalışma koşullarını olumsuz etkileyebilir ve işçinin hakları ihlal edilmiş olur.

Emsal İşçi Kavramı

Emsal işçi, işyerinde belirli süreli iş sözleşmesiyle çalışan bir işçi için referans alınacak bir işçidir. Bu emsal işçi, işyerinde aynı veya benzer işi yapan ve belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalıştırılan bir kişidir. Eğer işyerinde böyle bir işçi bulunmuyorsa, o takdirde aynı iş kolundaki başka bir işyerinde aynı ya da benzer işi yapan belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalışan bir işçi dikkate alınır.

Emsal işçi kavramı, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçiye uygulanacak olan hakların belirlenmesinde önemli bir rol oynar. Emsal işçi, belirsiz süreli sözleşme ile çalışan bir işçi olduğu için, onun hakları, belirli süreli işçi ile karşılaştırıldığında bir referans noktası oluşturur. Bu sayede işçi, eşit haklara sahip olma konusunda güvence altına alınmış olur.

Sonuç

Madde 12, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçilerin, yalnızca sözleşmelerinin süresine bağlı olarak belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçilerden farklı işleme tabi tutulamayacaklarını düzenler. Bu düzenleme, eşitlik ilkesini korur ve işçilerin çalışma koşullarında eşitlik sağlanmasını amaçlar. Belirli süreli işçilerin, aynı işi yapan belirsiz süreli işçiye kıyasla daha düşük ücret veya kıdem gibi haklardan mahrum kalması yasal değildir. Aynı zamanda, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçiye verilecek menfaatler, çalıştığı süreye orantılı olarak belirlenmeli ve herhangi bir ayrım yapılmamalıdır. Bu düzenleme, işçilerin haklarının korunması açısından önemli bir yer tutar ve iş yerlerinde hukuka uygun bir çalışma ortamı sağlar.



Yorum yapabilmek için lütfen oturum açın.

Kullanıcı Yorumları

Henüz yorum yapılmamış.